Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 2 listopada 2024 22:20
Reklama
Reklama

100-lecie niepodległości: Zmartwychwstanie Wytęsknionej

Święto narodowe! Święcić rocznicę wielką należy – a więc odpoczywać, nic nie robić? Nie! Do stanu świętości podnieść codzienną, szarą pracę narodową, skrzepić się w sobie, wyolbrzymić zauważeniem, że tylu noakół nas współpracowników, nabrać wiary we własne siły i w celowość dążeń i zabiegów (...). Czcijmy dzień ten wielki, my dziś w zamęcie wojny światowej pracujący nad odbudową wolnej, niepodległej Ojczyzny".
100-lecie niepodległości: Zmartwychwstanie Wytęsknionej

Ten tekst został przygotowany w czerwcu 1918 r. przez Koło Polskiej Macierzy Szkolnej im. Henryka Sienkiewicza w Zamościu. Zamieszczono go na łamach szacownej "Kroniki Powiatu Zamojskiego" (w numerze 5-6). Nadal wyczuwa się w nim podniosły, uroczysty nastrój panujący wśród Polaków w ostatnich miesiącach krwawej jatki zwanej I wojną światową. 

To był sen lub – jak mówiono – "widmo" niepodległości!

Zapomnijmy o waśniach

"Niech każdy obchodem (w czerwcowym numerze KPZ znalazły się opisy uroczystości związanych ze świętem 3 maja w Zamościu, Chełmie, Hrubieszowie, Krasnobrodzie, Szczebrzeszynie i wielu innych miejscowościach) krzepi dusze do pracy nad zjednoczeniem wszystkich współbraci, równych i zgodnych między sobą i we wszystkich prawach, bo tylko tacy Ojczyznę naszą odbudują. Niech żyje Polska wolna i niepodległa! Nich żyje zjednoczony cały Naród Polski! 

W pierwszej połowie 1918 r. trudno sobie było jeszcze wyobrazić, iż marzenia o wolnej Ojczyźnie mogą się ziścić. Niemcy i Austro-Węgry wydawały się nadal silne. 9 lutego owe sprzymierzone ze sobą państwa zawarły z rządem powstałej po upadku caratu Rosji Radzieckiej układ pokojowy. Podpisano go w Brześciu Litewskim. Traktat przewidywał oddanie podległemu Sowietom Państwu Ukraińskiemu tereny na wschód od linii: Biłgoraj – Szczebrzeszyn – Krasnystaw – Puchaczów – Radzyń – Międzyrzec Podlaski. 

To był dla naszych rodaków prawdziwy szok. Przez polskie miasta przeszła fala protestów. Tak było 17 lutego 1918 r. także w Zamościu. Zorganizowano wówczas na Starym Mieście wielki wiec. Zebrani odśpiewali "Rotę", krzyczeli, rozprawiali. W końcu na demonstrantów ruszyli żołnierze. Protestujący rozeszli się, jednak tłum z polską flagą "spowitą" krepą pojawił się niebawem na ul. Lwowskiej oraz na Nowym Mieście. 

W tej sytuacji Austriacy wzmocnili w mieście garnizon wojskowy oraz wprowadzili stan wyjątkowy. Nastroje wrzały jednak także w wojsku. Miejscowi oficerowie zwrócili się wówczas nawet do Generalnego Gubernatorstwa Wojskowego w Lublinie z prośbą o przysłanie frontowych oddziałów szturmowych. Chcieli dzięki takiemu wsparciu stłumić bunt, który lada chwila mógł wybuchnąć w zamojskim batalionie 30 Pułku Piechoty. 

Na początku maja 1918 r. zorganizowano w Zamościu kolejną manifestację patriotyczną. W uroczystościach, akademiach i marszach wzięła nawet udział młodzież szkolna. "Ratusz tonie w zieleni upstrzonej barwami narodowymi" – czytamy w opisie tych wydarzeń opublikowanym w maju 1918 r. w KPZ (relację przygotował Stefan Roszko). "Nastrój świąteczny wytwarza się stopniowo, w miarę jak zaczynają ściągać z wiosek okolicznych delegacje i dziatwa szkolna na nabożeństwo, którym rozpoczyna się uroczystość (...). Młodzież przeważnie wypełnia starą świątynię. Gdzieniegdzie widoczne grupy inteligencji miejscowej". 

Więcej w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia

JAK BĘDZIEMY ŚWIĘTOWAĆ NIEPODLEGŁOŚĆ? CZYTAJ W NASZYM INFORMATORZE CO? GDZIE? KIEDY?


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze

 

 

Reklama
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: Wtedy byłTreść komentarza: A cóż to był za ,,styl" ?Data dodania komentarza: 2.11.2024, 04:28Źródło komentarza: Gm. Zamość: Z roweru do więzienia. Spędzi tam rokAutor komentarza: WkwionyTreść komentarza: Chyba zmusić a nie zachęcić, nazywajcie rzeczy po imieniu.Data dodania komentarza: 1.11.2024, 21:10Źródło komentarza: Kierowców czekają kolejne opłaty. Trzy w jednej. To już pewneAutor komentarza: 800plus od 3 latTreść komentarza: To 800plus powinno być przyznawane dopiero od 3 lat dziecka i do ukończenia przez dziecko 24 lata tak żeby miało na studia a nie od urodzenia Bo od urodzenia i tak jest dużo pieniędzy na dziecko jak ktoś pracował przez rok bierze 100 procent wypłaty a kto nie to przez rok bierze tysiąca.i odrazu 800plus.a później po roku swiadczenie opiekuncze po tysiącu na rok albo po 500na dwa lata także tych świadczeń i pieniędzy i tak jest za dużo na takie małe dziecko a później jakby te pieniądze chociaż po części się przydały dla 18 latków to juz niema.nic nawet 800plus do 18tu lat a dopiero wtedy zaczynają się duże wydatki studiaData dodania komentarza: 1.11.2024, 12:51Źródło komentarza: Co dalej z 800 plus? Jest decyzja w sprawie przyszłości świadczeniaAutor komentarza: PO to złoTreść komentarza: łgarstwaData dodania komentarza: 1.11.2024, 10:37Źródło komentarza: PIŁKARSKA IV LIGA: Dwa gole z karnegoAutor komentarza: asdasTreść komentarza: Śmieć i potencjalny morderca!Data dodania komentarza: 1.11.2024, 10:18Źródło komentarza: 28-latek z gm. Szczebrzeszyn kompletnie pijany kierował ciężarówką. Nie wyrobił się na zakręcieAutor komentarza: HahaTreść komentarza: Aleja wstydu zasłużonych jest na cmentarzu wojskowym w pierwszym rzędzie .Data dodania komentarza: 1.11.2024, 10:05Źródło komentarza: Żegnamy znanych i zasłużonych zmarłych z powiatu hrubieszowskiego
Reklama