Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 2 listopada 2024 19:14
Reklama Baner reklamowy firmy WODBET
Reklama

Podwójny portret Zamojszczyzny: Kotwica zamiast "zbiornicy jaj"

Zamojski Rynek Solny jest jedną z wizytówek Hetmańskiego Grodu. Dzisiaj trudno sobie wyobrazić, że mógł on pełnić także funkcję przemysłową. A tak było m.in. dzięki Spółdzielni Mleczarskiej Powiatu Zamojskiego. Był to zakład może nie najpiękniejszy, ale za to... bardzo pożyteczny.
Podwójny portret Zamojszczyzny: Kotwica zamiast "zbiornicy jaj"

Autor: ze zbiorów Adama Gąsianowskiego.

To zawsze było interesujące miejsce. Rynek Solny jest jednym z trzech placów znajdujących się na tzw. poprzecznej osi zamojskiego Starego Miasta, prowadzącej z północy na południe. Jak tłumaczył prof. Jerzy Kowalczyk w tym miejscu handlowano jeszcze w XVI i XVII w. solą, która była sprowadzana z Rusi Czerwonej oraz m.in. z żup wielickich (stąd nazwa tego miejsca). 
Plac był o połowę mniejszy niż sąsiedni Rynek Wielki. Pełnił głównie funkcję targową. Można tam było spotkać m.in. wielu Żydów, którzy mieszkali i sprzedawali swoje towary w tej części miasta (plac nazywany był nawet Rynkiem Żydowskim). Oferowali je na licznych straganach oraz w kilku rzędach drewnianych budek. 
Czasami gapie mogli w tym miejscu zobaczyć także musztrę wojskową. Od pierwszej połowy XIX w. urządzano ją w sąsiedztwie Ratusza (a właściwie na tyłach tej monumentalnej budowli). 
Na początku XX w. na Rynku Solnym postawiono murowany budynek, który był użytkowany przez wojsko (funkcjonowała tam łaźnia). Na początku lat 30. ub. wieku założono w tej budowli mleczarnię, która działała pod egidą Spółdzielni Mleczarskiej Powiatu Zamojskiego. Ta organizacja skupiała 25 członków (jej pierwszym prezesem był Stefan Bauer). 
Nowa mleczarnia szczyciła się m.in. dobrej jakości maselnicą i wirówką. Rocznie przerabiano tam ok. 600 tys. litrów mleka. Dostarczali je okoliczni rolnicy. Robili to chętnie. Na zdjęciach z lat 30. ub. wieku widać np. długi "sznur" furmanek z bańkami wypełnionymi mlekiem. Takie pojazdy często stały przed zamojską mleczarnią. Co ciekawe, obok zakładu działał też "sklep nabiałowy" oraz "zbiornica jaj". 
Zamojską mleczarnię widać na zdjęciu, które w latach 60. ub. wieku wykonał Jerzy Flicek. Zakład znajdował się wówczas w kompleksie kilku budowli. Były to dwie duże kamienice oraz charakterystyczny, niższy "fabryczny" budynek znajdujący się w środku. Produkowano tutaj wówczas masło, śmietanę, twarogi i kefir. Zakład zatrudniał ponad pół setki osób. Na fotografii Jerzego Flicka obok mleczarni stoi ciężarówka oraz – po staremu – kilka zaprzęgów konnych. W głębi widać m.in. kamienice Starego Miasta, jeden z fortecznych nadszańców (zwano go wówczas "kawalerem") oraz przechodniów i dyskutujących woźniców. A nie jest to jedyna, archiwalna fotografia tego miejsca. 
– Moje zdjęcie mleczarni zrobiłem w latach 80. ub. wieku. Właściwie nie wiem dlaczego je wykonałem... Zakład był brzydki. Także wielki komin górujący nad całym kompleksem budynków wyglądał dość ponuro, choć solidnie. Wrósł jakoś w tę część Starego Miasta. Wyglądało na to, że nic nie jest w stanie mu zagrozić – wspomina Adam Gąsianowski, właściciel Muzeum Fotografii w Zamościu. – To miejsce się jednak zmieniło. 

Więcej na ten temat w papierowym i e-wydaniu Kroniki Tygodnia. 

 



Podziel się
Oceń

Napisz komentarz
Komentarze
J
dominik_alanowski 16.01.2017 18:14
To zdjęcie, na górze, czarno- białe, to lata 90-te. Widać Fiata Punto, rocznik 1993.

 

 

ReklamaBaner boczny B1 firmy GOLDSUN
Reklama
KOMENTARZE
Autor komentarza: Wtedy byłTreść komentarza: A cóż to był za ,,styl" ?Data dodania komentarza: 2.11.2024, 04:28Źródło komentarza: Gm. Zamość: Z roweru do więzienia. Spędzi tam rokAutor komentarza: WkwionyTreść komentarza: Chyba zmusić a nie zachęcić, nazywajcie rzeczy po imieniu.Data dodania komentarza: 1.11.2024, 21:10Źródło komentarza: Kierowców czekają kolejne opłaty. Trzy w jednej. To już pewneAutor komentarza: 800plus od 3 latTreść komentarza: To 800plus powinno być przyznawane dopiero od 3 lat dziecka i do ukończenia przez dziecko 24 lata tak żeby miało na studia a nie od urodzenia Bo od urodzenia i tak jest dużo pieniędzy na dziecko jak ktoś pracował przez rok bierze 100 procent wypłaty a kto nie to przez rok bierze tysiąca.i odrazu 800plus.a później po roku swiadczenie opiekuncze po tysiącu na rok albo po 500na dwa lata także tych świadczeń i pieniędzy i tak jest za dużo na takie małe dziecko a później jakby te pieniądze chociaż po części się przydały dla 18 latków to juz niema.nic nawet 800plus do 18tu lat a dopiero wtedy zaczynają się duże wydatki studiaData dodania komentarza: 1.11.2024, 12:51Źródło komentarza: Co dalej z 800 plus? Jest decyzja w sprawie przyszłości świadczeniaAutor komentarza: PO to złoTreść komentarza: łgarstwaData dodania komentarza: 1.11.2024, 10:37Źródło komentarza: PIŁKARSKA IV LIGA: Dwa gole z karnegoAutor komentarza: asdasTreść komentarza: Śmieć i potencjalny morderca!Data dodania komentarza: 1.11.2024, 10:18Źródło komentarza: 28-latek z gm. Szczebrzeszyn kompletnie pijany kierował ciężarówką. Nie wyrobił się na zakręcieAutor komentarza: HahaTreść komentarza: Aleja wstydu zasłużonych jest na cmentarzu wojskowym w pierwszym rzędzie .Data dodania komentarza: 1.11.2024, 10:05Źródło komentarza: Żegnamy znanych i zasłużonych zmarłych z powiatu hrubieszowskiego
Reklama