Jednak niektóre ataki przeprowadzono wcześniej. Kolonię Gurów napadnięto w nocy z 10 na 11 lipca. Ukraińcy wchodzili do kolejnych domów i zabijali ich mieszkańców przy pomocy broni palnej i siecznej. W ten sposób zamordowano ok. 200 osób. O godz. 3 zaatakowana została sąsiednia kolonia Wygranka. Tam zakatowano kolejnych 150 Polaków. Wieś i folwark Zamlicze napadnięto ok. godz. 5 rano, a m.in. kolonię Nowiny – o godz. 8. Zabito w sumie kolejnych 260 osób.
To był dopiero początek wołyńskiej, "krwawej niedzieli".
"Na dwie polskie kolonie Górów i Wygrankę położone w południowej części powiatu włodzimierskiego szli (ukraińscy) chłopi ze Żdżar, Iwanicz i Romanówki, z północy Myszowa, z zachodu z Zabłociec i Bilicz (...)" – czytamy w relacji Jana Cichockiego, nauczyciela ze Żdżar (gmina Grzybowica), która została sporządzona w 1943 r. dla Komendy Głównej AK we Lwowie. "Po północy w dniu 11 lipca 1943 rozpoczęła się rzeź. Każdy dom okrążyło nie mniej jak 30-50 chłopów z tępym narzędziem i dwóch z bronią palną. Kazali otworzyć drzwi, albo w razie odmowy (je) rąbali".
Tym chłopom przewodzili członkowie oddziałów UPA oraz jak pisał Cichocki ukraińscy "milicjanci". Oni też podjudzili ich do brutalnych morderstw na Polakach. "Rzucali do wnętrza domów ręczne granaty, rąbali ludność siekierami, kłuli widłami, a kto uciekał strzelali doń z karabinów maszynowych" – czytamy dalej w relacji Cichockiego "Niektórzy ranni męczyli się po 2 lub 3 dni, zanim skonali, inni ranni zdołali resztkami sił dotrzeć do granicy powiatu sokalskiego".
Jak oceniał nauczyciel w tym nocnym ataku na polskie miejscowości zabito w sumie ok. 1 tys. Polaków. Potem napastnicy zrabowali majątek pomordowanych (zabrali m.in. konie, krowy, świnie, wozy, ubrania, a niektóre zagrody podpalono). Zabito m.in. Józefa Aleksandrowicza, proboszcza parafii rzymskokatolickiej we wsi Zabłoćce.
Potem ukraińscy oprawcy trzymali się założeń pierwotnego, makabrycznego planu (chodzi o ataki na modlących się w świątyniach ludzi). W Chrynowie (powiat włodzimierski) mieszkańcy wsi zostali zaatakowani podczas niedzielnej mszy, która rozpoczęła się o godz. 9.
Świątynia została otoczona. Wiernych nie wypuszczano, jednak przez szczelny, ukraiński kordon pozwolono przechodzić tym, którzy wybierali się na nabożeństwo o godz. 11.
Tak pisali o tamtych ponurych wydarzeniach Władysław i Ewa Siemaszkowie w książce pt. "Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945".
"Gdy rozpoczęła się następna msza o godz. 11, na której byli zgromadzeni ludzie z obu mszy, głównie kobiety z dziećmi, łącznie ok. 200 osób, pod kościół podjechało kilka furmanek z Ukraińcami w mundurach policji ukraińskiej" – czytamy w tej publikacji. "Ze względu na dużą liczbę wiernych nie mogli oni pomieścić się w kościele i wielu stało na zewnątrz. W naturalnym odruchu samoobrony (na widok Ukraińców) kobiety i dzieci zaczęły przemieszczać się do wnętrza kościoła, a przed wejściem uformowała się grupa mężczyzn".
Wtedy padły strzały z karabinu maszynowego ustawionego naprzeciwko wejścia do kościoła. Do wiernych mierzono również z broni ręcznej. Oprawcy wrzucili też do kościoła granaty, które nie zdetonowały. Wierni byli przerażeni, wpadli w popłoch.
Napisz komentarz
Komentarze