Co to właściwie jest stopa procentowa?
Zacznijmy najpierw od określenia, czym właściwie są te wskaźniki ekonomiczne. Najbardziej ogólna definicja, to po prostu oprocentowanie od kapitału jaki zostaje pożyczony, albo udostępniony do dysponowania. Może być to więc oprocentowanie kredytu, pożyczki lub lokaty. W ujęciu bardziej szczegółowym, stopami procentowymi polskiego banku centralnego nazywamy wskaźniki ustalane przez NBP.
Wyznaczają one ramy, w jakich banki i inne instytucje finansowe mogą wyznaczać kwoty oprocentowania kredytów, pożyczek, lokat i innych produktów. Dzięki temu, Narodowy Bank Polski może kształtować politykę makroekonomiczną kraju, zmniejszając, albo zwiększając atrakcyjność pożyczek. Możesz zresztą bardzo łatwo się o tym przekonać. Po prostu porównaj kredyty konsolidacyjne, udzielane w warunkach różnych stóp procentowych. To rodzaj kredytów, udzielanych dla spłaty wcześniej zaciągniętych zobowiązań. Jak zauważysz, im wyższa stopa procentowa, tym końcowy koszt kredytu także będzie się różnił. To dlatego, że instytucje finansowe które ich udzielają, muszą brać pod uwagę wysokość referencyjnych stóp procentowych podawanych przez NBP.
Na ogół, im wyższe stopy procentowe, tym większe oprocentowanie, a więc i wyższe koszty kredytu do spłacenia. Jednocześnie jednak, korzyścią dla konsumentów są wyższe stopy oprocentowania lokat oraz kont oszczędnościowych. Jak więc można z tego wywnioskować, podnoszenie stóp zwiększa koszt kredytów. Natomiast ich obniżanie sprawia, że kredyty i pożyczki stają się tańsze, a więc także bardziej dostępne dla każdego. Wysokość stóp procentowych jest więc narzędziem kreowania popytu na pieniądz, a więc i na konsumpcję. Obniżanie stóp powoduje, że na rynku pojawia się więcej pieniędzy, a ich podwyższanie powinno w teorii zmniejszać podaż pieniądza. W Polsce mamy kilka rodzajów stóp procentowych, które omówimy teraz poniżej.
Typy stóp procentowych
Wysokością stóp kieruje Narodowy Bank Polski wraz z Radą Polityki Pieniężnej. Nie istnieje jednak jeden rodzaj stóp, a kilka ich typów. Wyróżniamy następujące rodzaje stóp banku centralnego:
-
Stopa referencyjna: to minimalna cena, po jakiej NBP organizuje operacje otwartego rynku, czyli zakup albo sprzedaż instrumentów finansowych w celu takim jak prowadzenie polityki monetarnej.
-
Stopa depozytowa: to oprocentowanie jednodniowych depozytów, które banki komercyjne składają w NBP.
-
Stopa redyskontowa: to cena wykupu weksli przez NBP od banków komercyjnych.
-
Stopa lombardowa: to cena kredytu, jaki NBP udziela bankom komercyjnym. udzielane w szczególnych przypadkach, takich jak kryzys finansowy czy restrukturyzacja banków spowodowana niewypłacalnością.
Ponadto, kredyty bankowe nie są związane bezpośrednio ze stopami podawanymi przez NBP, a pośrednio przez stopy WIBOR (Warsaw Interbank Offer Rate), dotyczący wzajemnego kredytowania banków, a także przez LIBOR (London Interbank Offered Rate). Ta druga stopa dotyczy pięciu głównych walut i ma zastosowanie dla klientów, którzy wzięli kredyt polskim banku, ale w walucie obcej, na przykład we franku szwajcarskim. Jak widzicie, kwestie stóp procentowych nie są wcale tak skomplikowane. Wysokość stóp NBP jest publikowana na stronie polskiego banku centralnego. Dlatego tym bardziej należy poznać ich zasady, aby wiedzieć, co czeka w przyszłości wasze pieniądze.
Napisz komentarz
Komentarze