Przejdź do głównych treściPrzejdź do wyszukiwarkiPrzejdź do głównego menu
sobota, 23 listopada 2024 09:19
Reklama Baner reklamowy firmy WODBET
Reklama

Emilia Kusiak - nasza pani kierowniczka

Emilia, wówczas Konopkówna, miała 19 lat, kiedy jako początkująca nauczycielka została skierowana do pracy w małej wsi Dąbrowa Masłomęcka koło Hrubieszowa. Szkoła nie istniała. Miała ją zorganizować sama. I zorganizowała.
Emilia Kusiak - nasza pani kierowniczka

Z rodzinnego domu wyniosłam to, co mi przekazali rodzice. Pomagać innym, być uczciwym człowiekiem, kochać i szanować dzieci. Kiedy podejmowałam swoją pierwszą pracę, tatuś powiedział stanowczo: "Kobieta musi mieć honor" – wspomina Emilia Kusiak.

W domu rodzinnym było ich sześcioro rodzeństwa. Pierwsza na świat przyszła Róża, potem Marianna, Anna, później Emilia w 1930 roku, a następnie Józef i Stanisława. Wychowywali się we wsi Jungówka w gminie Kisielin, w powiecie Horochów, na Wołyniu. Tam prawdopodobnie pod koniec lat 20. Stefan Konopka, ojciec pani Emilii, kupił z parcelacji gospodarstwo. Powodziło im się dobrze. Ojciec do pomocy w gospodarstwie najmował okolicznych mieszkańców. 

We wrześniu 1939 roku do Jungówki zawitała wojna. Najpierw w osobach dwóch lotników, którzy wylądowali aeroplanem na polach za wsią. Ludzie pobiegli zobaczyć co się stało. Pobiegła za nimi i 9-letnia Emilia. I wtedy po raz pierwszy zobaczyła ruskich żołnierzy. Piloci byli brudni, wynędzniali. Wymachiwali w ich kierunku pistoletami.

Po raz drugi zobaczyła Sowietów, kiedy na ich podwórek zajechali wozem zaprzężonym w małe, kosmate, marne koniki. Powiedzieli: "Tu żywoj pamieszczyki" (Tu mieszkają panowie).

 – Mama powiedziała, że jesteśmy ludźmi pracującymi. Kazali jej pokazać ręce. Mama pokazała. A on na to: "U tibia plynie sinija krow" (U ciebie płynie niebieska krew). Zaczęli grozić mamie. I wtedy na podwórek wrócił tatuś. Zaproponował im jedzenie. Odmówili. Chcieli tylko wódki i wymienić konia. Nasze konie nie dały im się wyprowadzić. Stawały dęba. Nie dali rady ich dosiąść. Odjechali bez nich. W porównaniu z Niemcami, którzy potem przyszli, ci żołnierze to była prawdziwa dzicz – wspomina pani Emilia.

Wtedy w Jungówce nie doświadczyli od Niemców bestialstwa. Przyszło ono z innej strony. Od niedawnych sąsiadów Ukraińców. Już wiosną 1943 roku w okolicy zaczęły się mordy. Im bliżej lata, tym było ich więcej, tym częściej płonęły zabudowania Polaków. W czerwcu usłyszeli od Ukraińców, że kto zostanie w Jungówce, zginie. Uciekli do kościoła parafialnego w Zaturce. W kościele siedzieli trzy dni. Aż Niemcy obawiając się, że może w tym tłumie ludzi wybuchnąć epidemia, kazali im kościół opuścić. Rodzina Konopków wyjechała do Torczyna, gdzie była jednostka samoobrony polskiej i posterunek żandarmerii. Zamieszkali u stryja Kałużyńskiego, właściciela młyna.

W Torczynie przebywali do czasu zajęcia miasteczka w lutym 1944 roku przez Armię Czerwoną. Parę miesięcy później Konopkowie dostali ultimatum. Albo przyjmują obywatelstwo radzieckie, albo wyjeżdżają za Bug. Czuli się Polakami. Zapakowali swój ocalały dobytek na wóz i przyjechali do Strzyżowa.

 

To minie, wrócimy

 – Tatuś wybrał Strzyżów, bo był najbliżej Buga. Powtarzał: "To rychło minie". Mówił: "Tu przeczekamy, a potem wrócimy na własne" – opowiada pani Emilia.

Zakwaterowano ich w Hrebennem, w małej izbie, bez podłogi, z rozwalającym się piecem. Warunki były nieludzkie.

 – Z Wołynia przyprowadziliśmy cztery konie. Dwa ciągnęły wóz z dobytkiem, dwa przytroczone były do wozu. Ojciec poszedł do sołtysa Strzyżowa, aby przydzielił nam jakieś inne zabudowanie. Sołtys powiedział, że bardzo przydałby mu się taki koń, jaki my mamy. Tato powiedział: "Będzie chałupa, będzie koń". I tak za łapówkę dostaliśmy chałupę, którą tato wyremontował i w której w 1951 roku dokończył żywota – opowiada pani Emilia.

Więcej na ten temat w najnowszym numerze i e-wydaniu Kroniki Tygodnia


Podziel się
Oceń

Napisz komentarz

Komentarze

Sławomir Purzycki 30.03.2020 23:05
http://wolyn.freehost.pl/miejsca-j/jungowka-02.html To jest link do strony która gromadzi nazwiska dawnych mieszkańców wołyńskiej miejscowości Jungówka, nie ma tam Nazwiska a panieńskiego pani Emilii, ani członków jej rodziny, czy ktoś z jej rodziny mógłby to uzupełnić ??

 

 

ReklamaBaner reklamowy Goldsun - Fundacja Czysta Dotacja
ReklamaBaner reklamowy B Firmy Sunflowers
Reklamadotacje rpo
KOMENTARZE
Autor komentarza: Pycha Moj GrzechTreść komentarza: Program Rodzina na swoim ma się b.dobrze.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 14:15Źródło komentarza: W Hrubieszowie będzie punkt paszportowyAutor komentarza: ochrona przyrodyTreść komentarza: Jakie były ku temu przesłanki?Data dodania komentarza: 22.11.2024, 12:56Źródło komentarza: Wójt gminy Hrubieszów w gronie ekspertówAutor komentarza: jaTreść komentarza: Coś mieszkańcu o ukrainie piszesz oszczędnie Nie wszystko!Data dodania komentarza: 22.11.2024, 12:55Źródło komentarza: Lubelskie: Atak Rosji na zachodnią Ukrainę. Poderwano nasze myśliwceAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Zając ekspertem PO KOLEGIUM TUMANUM to jakieś jaja,Data dodania komentarza: 22.11.2024, 12:52Źródło komentarza: Wójt gminy Hrubieszów w gronie ekspertówAutor komentarza: BrawoTreść komentarza: Pytanie gdzie w tym czasie była wybrana rada społeczna szpitala nadzorująca dyrekcję z ramienia starostwa. tym pseudo neo radnym tylko jaja wsadzić w imadło i dobrze skręcić. a nie nagrody dawać,Data dodania komentarza: 22.11.2024, 12:50Źródło komentarza: Szpital w Hrubieszowie w ciągu 2 lat nie wykonał kontraktów z NFZ. Do spłaty ma 18 mln złAutor komentarza: MieszkaniecTreść komentarza: "Droga przez mękę" aby dojść do orzecznictwa trzeba pokonać odcinek z parkingu przy parku lub walczyć o miejsce parkingowe przy bloku nr 8. Jeżeli będziemy mieli szczęście i znajdziemy miejsce to zaczyna się walka dziurawym chodnikiem i wysokimi krawężnikami. Takie mamy realia udogodnień dla niepełnosprawnych. Mieszkzńcy bloku wracający z pracy siedzą w samochodach i wypatrują wolnego miejsca postojowego bo przecież większość miejsc jest zajęta przez pracowników Krok za krokiem, pacjentów przychodni Żak, stomatologa, okulisty lub petentów ZGL. Takie instytucje jak przychodnie nie powinny znajdować się w blokach gdzie nie ma przystosowanych warunków oraz miejsc parkingowych.Data dodania komentarza: 22.11.2024, 11:26Źródło komentarza: Zamość: Przyjeżdża niepełnosprawny do urzędu i... nie ma gdzie zaparkować
Reklama