zamojskie-ulice

Pod koniec XIX wieku większość placów przy dzisiejszej ulicy Żeromskiego kupił Józef Czernicki, ławnik miejski. Potem jedną z nieruchomości sprzedał Zamojskiemu Towarzystwu Oszczędnościowo-Pożyczkowemu, które zadecydowało o budowie domu dochodowego. Tak powstała "Centralka" – jedna z najokazalszych kamienic w Zamościu. Wizytówka ul. Żeromskiego.

Ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego jest jedną z najważniejszych w Zamościu. To część dawnego Traktu Lubelskiego, który w pierwszej połowie XIX w. rozpoczynał się przy murach twierdzy. Historia tego zakątka miasta jest niezwykle ciekawa.

Droga Męczenników Rotundy w Zamościu, jako ulica gminna, ma w sumie tylko 344 m długości. Łączy się ona z ul. Szczebrzeską oraz z ul. Altanową. Dalej, w kierunku zalewu, jest to kilkusetmetrowa droga gruntowa, którą można dojść lub dojechać do Rotundy. To miejsce naznaczone krwią tysięcy zamordowanych mieszkańców Zamojszczyzny.

– Ulica Szczebrzeska była kiedyś jedną z najważniejszych arterii komunikacyjnych Zamościa. Jeździły nią autobusy, tiry, samochody dostawcze. Wjeżdżały także na starówkę. Ponadto przy ulicy działała stacja paliw CPN (przy skrzyżowaniu w drogą z Męczenników Rotundy), która była niezwykle popularna. Ruch był tam potężny! – wspomina Wiesław Nowakowski, zamojski radny miejski i społecznik.

Ulica Bazyliańska jest najdłuższa na Starym Mieście (ma ponad 420 metrów). Kiedyś kojarzyła się ona głównie z popularnym zielonym rynkiem, gdzie tętniło życie handlowe i towarzyskie. Przy ul. Bazyliańskiej stoi także stara synagoga, Dom Centralny oraz zabytkowy kościół pw. św. Mikołaja.

Zamojskie więzienie przy ul. Okrzei ma ponurą historię. Powstały tam gmachy administracyjne (m.in. kancelaria, piekarnia, kuchnia) oraz tzw. budynek główny, gdzie nadal są cele dla osadzonych. Całość otoczono murem o wysokości ponad czterech metrów. Zakład uchodził za wzorcowy. Do czasu... Wszystko zmieniła II wojna światowa. Ona też w dramatyczny sposób naznaczyła dzieje tej części miasta.

To nie jest anegdota. W 1986 r. do Zamościa przybyła zagraniczna delegacja na czele z belgijskim księciem Filipem. Jej członkowie odwiedzili Ratusz, a potem wybrali się zwiedzać Stare Miasto oraz jedno z podwórek przy ul. Staszica. Prezydentem Zamościa w tym czasie był Eugeniusz Cybulski (sprawował tę funkcję w latach 1981-1990). Jak to wspomina?

Przy ulicy rosły podobno ozdobne oleandry. Te krzewy kwitły na różowo, czerwono lub biało. Można było także zobaczyć piękne, dostojne akacje, bzy i morwy. Było ich w sumie kilkanaście. Jeden z mieszkańców domów przy ul. Orlicz-Dreszera postanowił to wykorzystać. Założył przy ul. Orlicz-Dreszera hodowlę jedwabników. Potem naśladowali go także inni zamościanie.